Protokół obserwacji zachowania pod kątem autyzmu ADOS-2 (Autism Diagnosis Observation Schedule) jest jednym z najpopularniejszych i najwyżej cenionych narzędzi diagnostycznych, które wykorzystuje się do rozpoznawania zaburzeń ze spektrum autyzmu. Umożliwia on diagnozę spektrum autyzmu już od 12 miesiąca życia. 

ADOS-2 jest częściowo ustrukturyzowanym, wystandaryzowanym protokołem obserwacji. Składa się on z pięciu niezależnych modułów. Moduły dobierane są indywidualnie dla każdego uczestnika badania ze względu na kompetencje językowe oraz wiek chronologiczny. 

Poszczególne protokoły składają się z szeregu prób umożliwiających obserwację nieprawidłowości charakterystycznych dla ASD w takich sferach jak, komunikacja społeczna, zabawa oraz ograniczone i powtarzalne zachowania. 

Protokół Modułu T przeznaczony do badania dzieci w wieku 12-30 miesięcy, których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 12 miesięcy, dziecko takie musi być w stanie przejść samodzielnie się kilka kroków.

Protokół Modułu 1 przeznaczony jest do badania osób w wieku chronologicznym, powyżej 30 miesięcy, u których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 15 miesięcy,

Protokół Modułu 2 przeznaczony do badania osób w dowolnym wieku chronologicznym, u których niewerbalny wiek umysłowy wynosi co najmniej 15 miesięcy i które opanowały mowę zdaniową, ale nie posługują się nią płynnie,

Protokół Modułu 3 przeznaczony do badania dzieci i młodych nastolatków posługujących się mową płynną,

Protokół Modułu 4 przeznaczony do badania starszych nastolatków i dorosłych mówiących płynnie.

Wiek badanego
Dzieci w wieku od 12. miesiąca życia, które potrafią chodzić. Nie ma górnej granicy wiekowej, badanie jest zalecane także dorosłym.

Czas badania:
Trzy spotkania (lub 4 w przypadku dziecka do wieku przedszkolnego włącznie)

1. Wywiad rozwojowy z rodzicem (50 min)
2. (w przypadku dzieci do wieku przedszkolnego włącznie) – spotkanie adaptacyjne z dzieckiem i rodzicem (50 min)
3. protokół obserwacyjny ADOS-2 (40-60 min)
4. spotkanie z rodzicem w celu przekazania raportu z badania ADOS-2 (50 min)

                                                                         Uwaga!

Protokół ADOS-2 może stanowić jeden z elementów procesu diagnostycznego osób z  zaburzeniami ze spektrum autyzmu. Dostarcza on informacji na temat aktualnego  funkcjonowania osoby badanej, bazując na obserwacji jej zachowania,  przeprowadzonej  w ograniczonym odcinku czasu. Diagnozowanie ASD, podobnie jak  innych zaburzeń, wymaga zbadania wielu sfer funkcjonowania, zebrania informacji  pochodzących z różnych źródeł. Narzędzie to nie może być jedynym źródłem  informacji  w procesie diagnozy klinicznej, a więc nie stanowi także ostatecznej  diagnozy medycznej.